Giấy chứng nhận cổ phần VIỆT NAM NGÂN HÀNG Vào năm 1895, tại Bạc Liêu có một đám cưới giữa một bên là thầy ký quèn mang họ Trần Trinh và một bên là con gái của ông bá hộ trong vùng. Nhờ đám cưới “một bên có tiền, một bên có tài” ấy mà sau này đất Bạc Liêu có ông hội đồng Trạch giàu có nhất “Nam kỳ lục tỉnh”. Để rồi sau đó nữa, đất Bạc Liêu có thêm một người được xếp vào loại “ăn chơi phóng túng nhất mọi thời đại” ở phương Nam, đó là Công tử Bạc Liêu. Một ngày cuối năm 1895, tại xã Châu Hưng - huyện Vĩnh Lợi – tỉnh Bạc Liêu, diễn ra lễ cưới của cô con gái thứ tư của ông bá hộ Phan Văn Bì, một người giàu có nhất nhì tỉnh Bạc Liêu. Tuy là nhà bá hộ, nhưng đám cưới tổ chức không lớn lắm, vì là đám gả con gái, chú rể lại là một thầy ký quèn. Sinh ra trong gia đình nghèo từ miệt Biên Hòa – Đồng Nai trôi dạt về Bạc Liêu khai khẩn đất hoang, khi mới 12 – 13 tuổi đầu Trần Trinh Trạch (SN 1873) phải đi làm mướn cho một gia đình địa chủ đã nhập quốc tịch Pháp. Chính cái “nghề” đi làm mướn đã là duyên cớ đưa ông trở thành một trong những người giàu nhất Nam kỳ sau này. Theo qui định thời đó, con cái của những gia đình có quốc tịch Pháp phải đi học trường Pháp. Mà các “cậu ấm” trong gia đình ấy chỉ muốn chơi chứ không chịu học, vậy là ông Trạch được mướn đi học thế cho con của chủ nhà. Nhờ vậy mà ông biết chữ (tất nhiên là chữ Tây), để rồi sau này khi lớn lên ông xin được một chân thư ký ở Tòa Bố tỉnh Bạc Liêu. Một năm hai lần, ông bá hộ Phan Văn Bì đến Tòa Bố tỉnh Bạc Liêu để làm thủ tục đóng thuế điền địa. Ông được viên thư ký điền địa Trần Trinh Trạch tận tình giúp đỡ. Lâu dần, ông Bì có cảm tình với anh thư ký quèn. Các con ông Bì giỏi ăn chơi, nhưng ít học, vì vậy ông thấy quý học thức ở người thư ký. Một vài lần thư ký Trạch đến đo đạc ruộng đất nhà ông bá hộ, chính ông Bì đã chủ động cho viên thư ký gặp cô con gái thứ tư của mình. Và khi ông Bì nhận ra giữa hai trẻ “tình trong như đã, mặt ngoài còn e”, ông liền chủ động sắp xếp một cuộc hôn nhân. Sau đám cưới, vợ chồng thư ký Trạch được ông bá hộ cắt chia cho một sở đất riêng cả trăm ha và giúp vốn làm ăn, ông Trạch bỏ nghề “thầy ký” để ở nhà tập trung vào ruộng đất. Nhờ kiến thức đã có, nhất là hiểu biết về luật pháp đất đai, cộng với vốn liếng cha vợ giúp đỡ, ông Trạch ngày càng tích tụ ruộng đất bằng cách thu mua đất đai của những địa chủ thất cơ lỡ vận. Ngay cả trong gia đình ông bá hộ Bì, hầu hết ruộng đất ông đều chia cho các con, nhưng do ít học, không biết làm ăn, lại máu mê cờ bạc, nên dần dà ruộng đất của họ đều được cầm cố và rơi vào tay ông Trạch. Từ ruộng đất, ông mở mang sang lĩnh vực làm muối và trở thành nhà cung cấp chi phối muối cho cả Nam kỳ, cũng chính nhờ đó ông đã phất lên nhanh, được xếp vào hàng “đại phú” bậc nhất miền Nam. Lúc cao nhất, Trần Trinh Trạch chủ sở hữu 74 sở điền với 110 ngàn ha đất trồng lúa và gần 100 ngàn ha ruộng muối. Rồi ông bước sang kinh doanh lãnh vực nhà ở với hai dãy phố lầu ở thị xã Bạc Liêu, một dãy phố lầu ở đường La Grandière ở Sài Gòn (nay là đường Lý Tự Trọng). Ông bỏ vốn đầu tư sang lĩnh vực ngân hàng và trở đồng sáng lập Ngân hàng Việt Nam (năm 1927) - ngân hàng đầu tiên do chính người Việt Nam sáng lập và điều hành - có trụ sở đặt tại Sài Gòn, do ông làm Chánh hội trưởng. Hình ông Trần Trinh Trạch ( cha của Công Tử Bạc Liêu) phía bên phải Giấy chứng nhận cổ phần VIỆT NAM NGÂN HÀNG
Giấy xin đổi tiền (23/09/1975) ... Thực hiện Chỉ thị 01/TĐ của Ban thu đổi tiền Trung ương, với mục đích xây dựng nền tiền tệ độc lập, tự chủ, góp phần ổn định mọi sinh hoạt bình thường trong đời sống kinh tế, xã hội miền Nam; bảo vệ tài sản công dân và Nhà nước, ngăn chặn không cho sử dụng tiền cũ để lũng đoạn kinh tế, tài chính, tiền tệ; khắc phục hậu quả lạm phát tiền tệ do địch để lại, thúc đẩy sản xuất, lưu thông... ổn định nâng cao đời sống, song song với chiến dịch xoá bỏ giai cấp tư sản mại bản, Khu uỷ và Uỷ ban nhân dân cách mạng miền Đông chỉ đạo chiến dịch thu đổi tiền (chiến dịch X3). Cán bộ được dự các lớp tập huấn và chuẩn bị tốt. Vì vậy, chiến dịch thu đổi tiền đã diễn ra và hoàn thành theo đúng yêu cầu, chỉ đạo của Trung ương. Chiến dịch thu đổi tiền triển khai trong ngày 22-9-1975 trên toàn miền Nam. Có tổng cộng 750 bàn thu đổi tiền đã được thành lập ở các tỉnh Biên Hoà, Bà Rịa – Long Khánh, Tân Phú, thị xã Vũng Tàu. Tỷ lệ thu đổi 500 đồng tiền miền Nam bằng 1 đồng tiền ngân hàng. Mỗi hộ gia đình được đổi tối đa 100.000 đồng, hộ độc thân được đổi 15.000 đồng, hộ kinh doanh nhỏ được đổi trên 100.000 đồng, hộ kinh doanh lớn được đổi từ 200.000 – 500.000 đồng. Số tiền (Sài Gòn) thu vào: 21.776.649.327 đồng (riêng thành phố Biên Hoà thu: 10.313.667.576 đồng), số tiền ngân hàng quy đổi phát ra: 28.405.309 đồng (thành phố Biên Hoà phát ra 13.683.529 đồng). Số tiền còn lại chuyển vào quỹ tiết kiệm Ngân hàng Nhà nước. Để góp phần ổn định giá cả, đáp ứng yêu cầu mua bán của nhân dân, ngay sau đổi tiền, ngày 23-9-1975, Ban Vật giá Chính phủ công bố và niêm yết giá 19 mặt hàng thiết yếu trên toàn miền Nam. Việc đổi tiền mới, bỏ đồng tiền quá mất giá của chính quyền cũ là cần thiết, đáp ứng yêu cầu sinh hoạt và phát triển kinh tế, khắc phục hậu quả nghiêm trọng của nạn lạm phát do chế độ cũ để lại. Tuy nhiên, do tồn tại song song hai loại tiền tệ miền Bắc và tiền ngân hàng miền Nam, do tâm lý sử dụng đồng tiền và nhiều yếu tố khác đã phát sinh tệ đầu cơ đồng tiền miền Bắc. Do đó, ngày 8-11-1975, Thủ tướng Chính phủ đã ra Chỉ thị 353/TTg về việc đổi tiền và chuyển tiền giữa hai miền Nam, Bắc. Tỷ lệ quy đổi là 1 đồng miền Bắc bằng 0,8 đồng miền Nam.
