VÀI NÉT VỀ LỊCH SỬ CỦA DINH ĐỘC LẬP Năm 1858, thực dân Pháp nổ súng tấn công Ðà Nẵng mở đầu cuộc chiến tranh xâm lược Việt Nam. Năm 1867, Pháp chiếm xong lục tỉnh Nam kỳ (Biên Hoà, Gia định, Ðịnh Tường, Vĩnh Long, An Giang, Hà Tiên). Năm 1868, chính quyền Pháp bắt đầu cho thiết kế và xây dựng tại trung tâm thành phố Sài Gòn một Dinh thự làm Dinh Thống đốc và đặt tên là Dinh Norodom (Anh chàng Hướng Dẫn Viên trong Dinh nói rằng, người Pháp xưa lấy tên Dinh là Norodom, vì đó là tên một vị thân vương Campuchia, là người đầu tiên ký hòa ước với Pháp). Công trình được khởi công ngày 23/2/1868 và hoàn tất vào năm 1871 do viên thống đốc Pháp tại miền Nam Việt Nam là Lagradìere đặt viên đá đầu tiên. Từ 1871 đến 1887, là Dinh Thống đốc Nam kỳ. Từ năm 1887 - 1945, nhiều đời toàn quyền Pháp đã sử dụng dinh thự này làm nơi ở và làm việc trong suốt thời kỳ xâm lược Ðông Dương. Ngày 9/3/1945, phát xít Nhật đảo chính hất cẳng Pháp, độc chiếm Ðông Dương, Dinh Norodom là nơi làm việc của chính quyền Nhật ở Việt Nam. Tháng 9/1945, Nhật thất bại trong chiến tranh thế giới thứ II, Pháp trở lại chiếm Nam bộ, Dinh Norodom trở thành trụ sở làm việc của bộ máy chiến tranh xâm lược của Pháp ở Việt Nam, kéo dài cho đến năm 1954, khi chiến thắng Điện Biên Phủ, Pháp thất bại nặng nề và buộc phải ký Hiệp định Gieneve, rút quân khỏi Việt Nam. Khi đó Việt Nam bị chia cắt làm 2 : ngoài Bắc là Nhà nước Việt Nam Dân chủ cộng hoà, trong Nam là Nhà nước Việt Nam cộng hoà. Ngày 7/9/1954, Dinh Norodom được bàn giao giữa đại diện chính phủ Pháp, Ðại tướng Paul Ely với đại diện cầm quyền Sài gòn Thủ tướng Ngô Ðình Diệm. Ngô Ðình Diệm đã quyết định đổi tên Dinh thành Dinh Độc Lập. Từ đó Dinh Ðộc Lập trở thành nơi ở của gia đình Ngô Ðình Diệm và là nơi chứng kiến nhiều biến cố chính trị. Ngày 27/2/1962, hai viên phi công quân đội Sài Gòn, thuộc phe đảo chính, là Nguyễn Văn Cử và Phạm Phú Quốc lái 2 máy bay AD6 ném bom làm sập toàn bộ phần chính cánh trái của Dinh. Do không thể khôi phục lại, Ngô Ðình Diệm đã cho san bằng và xây một dinh thự mới ngay trên nền đất cũ theo đồ án thiết kế của kiến trúc sư Ngô Viết Thụ người Việt Nam đầu tiên đạt giải Khôi nguyên La Mã. Kiến trúc sư Ngô Viết Thụ là một trương hợp đặc biệt của giải thưởng Khôi nguyên La Mã, bởi quy định của giải thưởng này khá ngặt nghèo, trong đó có một số điều sau : - Phải là công dân Pháp (hay Ý, hoặc một số nước Châu Âu nào đó - Mình không nhớ chính xác) - Dưới 25 tuổi - Chưa lập gia đình Trong khi đó, KTS Ngô Viết Thụ khi đó dã 28 tuổi, đã lập gia đình, có con, và ông mang quốc tịch Việt Nam Dinh Độc Lập mới được khởi công xây dựng ngày 01.7.1962. Trong thời gian xây dựng, gia đình Ngô Ðình Diệm tạm thời chuyển sang sống tại Dinh Gia Long (hiện nay là Bảo tàng TP.HCM). Công trình đang xây dựng dở dang thì Ngô Ðình Diệm bị phe đảo chính giết chết ngày 02.11.1963. Do vậy, ngày khánh thành Dinh 31.10.1966 người chủ tọa buổi lễ là Nguyễn Văn Thiệu, Chủ tịch Ủy ban lãnh đạo quốc gia. Ngô Ðình Diệm là người khởi xướng xây dựng Dinh Ðộc Lập nhưng ông không được sống ở đây ngày nào, mà người có thời gian sống ở Dinh thự này lâu nhất lại là Tổng Thống VNCH Nguyễn Văn Thiệu (từ tháng 10.1967 đến 21.4.1975). Từ ngày khánh thành 31.10.1966, Dinh Ðộc Lập mới trở thành cơ quan đầu não của chính quyền Sài Gòn. 10g45 ngày 30/4/1975 xe tăng mang số hiệu 843 của quân giải phóng đã húc nghiêng cổng phụ của Dinh Ðộc Lập, tiếp đó xe tăng mang số hiệu 390 đã húc tung cổng chính tiến thẳng vào Dinh. 11h30 cùng ngày, Trung úy quân giải phóng Bùi Quang Thận - Ðại đội trưởng chỉ huy xe 843 đã hạ lá cờ VNCH trên nóc Dinh xuống, kéo lá cờ Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam lên. Đó cũng là thời điểm, kết thúc 30 năm cuộc chiến tranh Việt Nam. Cũng chính vào giờ phút này, Tổng Thống cuối cùng của VNCH là ông Dương Văn Minh cùng toàn bộ nội các của chính quyền Sài Gòn đã tuyên bố đầu hàng vô điều kiện quân đội cách mạng. Nhân dân 2 miền Nam - Bắc đã xum họp một nhà, thể hiện tinh thần và ý chí của nhân dân Việt Nam là độc lập dân tộc và thống nhất nước nhà. Dinh Độc Lập ngày nay là di tích lịch sử văn hoá nổi tiếng được đông đảo du khách trong nước và nước ngoài đến tham quan và là nơi hội họp, tiếp khách của các cấp lãnh đạo Trung ương cũng như của Thành phố. Dinh Độc Lập được xây dựng trên khuôn viên 12ha ở trung tâm Thành phố, tòa Dinh có diện tích sử dụng 20.000m2, với gần 100 phòng lớn nhỏ. Trong các thời kỳ lịch sủ, Dinh có một số tên gọi : - Dinh Toàn Quyền - thời Pháp thuộc - Dinh Tổng Thống, hoặc Phủ Đầu Rồng - thời Việt Nam Cộng hoà. Tên gọi Phủ Đầu Rồng xuất phát từ thuật Phong Thuỷ, Dinh được dặt ở vị trí đầu rồng (đuôi rồng là Hồ Con Rùa) - Dinh Thống Nhất hoặc Hội trường Thống Nhất - sau Hội nghị hiệp thương chính trị thống nhất hai miền Nam Bắc. Mặt tiền Dinh Norodom năm 1873. Dinh Norodom được xây dựng theo bản vẽ thiết kế của kiến trúc sư Hermite - cũng chính ông là người phác thảo đồ án Tòa thị chính Hương Cảng. Dinh Norodom năm 1920 (Loại Carte Postale tô màu thủ công) (Loại Carte Postale tô màu thủ công) ĐANG UP HÌNH!
